ευδιόμετρο

Συσκευή για τον ποσοτικό προσδιορισμό των αερίων, τα οποία συμμετέχουν σε μια χημική αντίδραση. Το ε. αποτελείται από έναν γυάλινο βαθμονομημένο σωλήνα με πολύ ισχυρά τοιχώματα, ο οποίος μπορεί να παίρνει διάφορα σχήματα. Στη μία άκρη του σωλήνα έχουν συγκολληθεί δύο ηλεκτρόδια, τα οποία συνδέονται με ένα πηνίο Ρουμκόρφ. Για να εκτελέσουμε τη μέτρηση, εισάγουμε στο αρχικά γεμάτο με υδράργυρο ε. τα αέρια, τα οποία θα αντιδράσουν μεταξύ τους μετρώντας και τον όγκο του καθενός. Η αντίδραση προκαλείται με σπινθήρα μεταξύ των ηλεκτροδίων. Συνεπώς, μπορεί να γίνει η μέτρηση του όγκου της ένωσης η οποία σχηματίστηκε. Εάν αυτή είναι αέρια, προκύπτει ότι επαληθεύεται ο νόμος του Γκέι-Λουσάκ. Ένα κλασικό πείραμα που επιτελείται με το ε. είναι ο σχηματισμός ύδατος από οξυγόνο και υδρογόνο. Στην περίπτωση αυτή, βάζουμε στο σωλήνα δύο μέρη υδρογόνου και ένα μέρος οξυγόνου. Όταν παραχθεί ο σπινθήρας και γίνει ο σχηματισμός του ύδατος, ο υδράργυρος καλύπτει σχεδόν όλο τον χώρο και στο άκρο της συσκευής μένει μια μικρή ποσότητα ύδατος. Όταν ένα από τα αέρια είναι περισσότερο από όσο χρειάζεται για την αντίδραση, η περίσσειά του δεν θα αντιδράσει όπως προκύπτει από το γεγονός ότι σε ένα ορισμένο μέρος της συσκευής παραμένει κατειλημμένος από αέριο. Για να εμποδίσουμε τη συμπύκνωση του υδρατμού και για να υπολογίσουμε έτσι τον όγκο, χρησιμοποιούμε το ε. του Χόφμαν, του οποίου ο βαθμονομημένος σωλήνας περιβάλλεται από ένα διάκενο μέσα στο οποίο κυκλοφορούν ατμοί αμυλικής αλκοόλης, η οποία βράζει. Σήμερα το ε. χρησιμοποιείται αποκλειστικά για διδακτικούς σκοπούς. Διάγραμμα λειτουργίας του ευδιόμετρου Χόφμαν, που χρησιμοποιείται για τον ποσοτικό προσδιορισμό αέριων ουσιών στις αντιδράσεις. Στον βαθμονομημένο σωλήνα (Α), που αρχικά είναι γεμάτος από υδράργυρο (Β), εισάγουμε τα αέρια μετρώντας τους όγκους τους. Όταν παραχθεί ο σπινθήρας μεταξύ των ηλεκτρόδιων (C, C’) και συνεπώς όταν γίνει η αντίδραση, μετράμε τον όγκο της σχηματιζόμενης ένωσης. Στο διάκενο κυκλοφορούν ατμοί αμυλικής αλκοόλης σε 130οC (κίτρινο χρώμα).

* * *

το

όργανο για την ογκομετρική ανάλυση μιγμάτων και ενώσεων τών οποίων τα συστατικά είναι αέρια.